خرمشهر قبل از جنگ تحمیلی
خرمشهر بعد از جنگ تحميلي(پل جدید)
مشخصات جغرافيايي :
شهرستان خرمشهر با مساحتي حدود 4552 كيلومتر مربع در انتهاي جنوب باختري استان خوزستان، درمحل پيوستن رود كارون و اروند رود واقع شده است. اين شهرستان از شمال به اهواز، ازخاور به شادگان، از جنوب به آبادان و از باختر به كشور عراق محدود است. بلندي خرمشهر از سطح دريا 3متر و آب و هواي اين شهرستان به علت نزديك بودن به عربستان وعراق تحت تاثير بادهاي گرم و خشكي است كه از اين سو مي وزند. رطوبت نسبي موجود دراين ناحيه به علت نزديكي به اروند رود و خليج فارس در تمام فصل ها بالا است. ازخرمشهر به شهرهاي اهواز و آبادان راه آسفالته وجود داشته و فاصله هوايي آن تاتهران 660 كيلومتر مربع است. انتهاي راه آهن سرتاسري ايران، محور تهران – خرمشهربه درازاي 1070 كيلومتر، به خرمشهر منتهي مي‌شود.
وجه تسميه و پيشينه تاريخي :
در محل پيوستن رود كارون و اروند رود در حدود خرمشهر كنوني،شهر كهن تري به نام «بيان» وجود داشته كه تا سده 4 هـ. ق نيز آثاري از آن بر جايبوده است. اين شهر پيش از اسلام «بارما» نام داشت و به قول مورخان در زمان خلافتعمربن خطاب تبديل به «بيان» شده است. شايد واژه «بيان» معرب «پيان» باشد كه در زبانخوزي به معني مردان است. پس از ويراني شهر پيان در نزديكي ويرانه هاي آن يعني درجايي كه با جدا شدن كانال عضدي از بهمن شير، گونه شمال خاوري جزيره آبادان پديدآمده است و اكنون نيز به نام محرزي معروف بوده و جزو حومه خرمشهر است، شهري كوچكبه نام محرزه (مهرزه يا محرزي) نباشد كه پس از شهر بيان، ساليان دراز بندرگاه كشتيهاي بازرگاني و پايگاه داد و ستد و مبادله كالا بود. خرمشهر از ديدگاه تاريخنگاران بازمانده شهر بيان و محرزه يا محرزي و آخرين مولود پيوست گاه كارون و اروندرود است. عيلاميان در محلي كه كارون به خليج فارس مي ريخت شهري به نام «ناژيتو» بناكرده بودند تا دروازه كارون را پاسداري كنند. پس از آن هخامنشيان در سرچشمه رودكارون، آبادي ديگري به نام «آگينس» بنياد نهادند. پس از ناژيتو و آگينس نوبتپاسداري اين دروازه مهم كه با گذشت زمان تا جاي خرمشهر كنوني پيش آمده بود به شهربيان و محرزي رسيده و روزگار شهرهاي ناژيتو، آگينس و محرزي يكي پس از ديگري پايانيافت و چنان كه گفته شد سرزمين بارما بعدها نام هاي محرزي، محمري به خود گرفت وسرانجام نيز عروس كنوني شهرهاي خوزستان، خرمشهر جايگزين آن ها شد. اين شهرستان كهدر گذشته به نام بندر محمره معروف بود از 2 قرن پيش، دليل اهميت سوق الجيشي فوقالعاده مورد توجه استعمارگران قرار گرفت و تا كنون چندين بار به اشغال قواي خارجيدر آمده است. امپراطور عثماني در سال 1883 ميلادي، انگليسي ها در سال 1875 ميلادي وارتش متجاوز عراق در سال 1980 خرمشهر را اشغال كرده اند. سرنوشت تاريخي خرمشهر كهپر از فراز و نشيب است، به تنهايي گوياي اهميت اين سرزمين به لحاظ موقعيت جغرافياييو استراتژيكي است.
” طبيعت در شهرستان خرمشهر “رود خانه اروند رود خرمشهر و آبادان:
رودخانه اروند رود درشهرستان هاي خرمشهر و آبادان جاري است و يكي از رودخانه هاي مرزي ايران و عراق است. درازاي بخش مرزي رودخانه 84 كيلومتر است. اروند رود كه به شط العرب نيز گفته مي شود، از تلاقي رودخانه هاي دجله و فرات در نقطه اي به نام قرنه، در 110 كيلومتري شمال باختري آبادان تشكيل مي يابد و رو به سوي جنوب خاوري از كنار شهر بصره مي گذردو سپس به داخل عراق وارد مي شود. سپس شهرستان هاي خرمشهر و آبادان را طي مي كند ودر 8 كيلومتري جنوب اروند كنار به خليج فارس مي ريزد. در شهر خرمشهر با شاخه باختري رود كارون مخلوط مي شود. شهرستان خرمشهر به طور كلي دشت و شوره زار است وارتفاع مهمي ندارد فقط در جنوب خاوري آن كوه ميشان به ارتفاع 250 متر ديده مي شود.
کشاورزي و دامداري:
عمده ترين محصول كشاورزي اين شهرستان خرما و مركبات است. كمربندي از درختان نخل به پهناي 400 متر شهر خرمشهر را از ساير قسمت هاي استان جدا ميسازد. دامداري در منطقه رواج داشته و انواع محصولات حيواني از قبيل لبنيات، پوست،پشم از فرآورده هاي اين بخش است.
بهمن اردشير يکی از ده شهری است که اردشير در خوزستان و بين النهرين ساخته است.
(بهمن‌شير) كه گويا امروز سرزمين خرمشهر و آبادان را در بر مي گيرد ورودي بنام بهمن شير از ميان آن مي گذرد. تحقيقات معروف ديولافوآدمورگان عمر تمدن درخوزستان را به عصر عيلامي‌ها مربوط مي داند. خرمشهر در 120 كيلومتري جنوب باختري شهرستان اهواز و14 كيلومتري شمال باختري آبادان قرار دارد. در دوره ساساني شهري بين خرمشهر و آبادان كنوني به نام بندگبان (جبان) وجود داشته است. تا پيش از جنگت حميلي، خرمشهر به دليل موقعيت جغرافيايي و بازرگاني و ارتباط با درياي آزاد ثروت عظيمي را در خود جاي داده بود. وجود تجارت‌خانه‌هاي بزرگ و نمايندگي شركت هاي بزرگ كشتي‌راني، به‌خرمشهر چهره يك بندر بين المللي بخشيده بود و ساكنانش به زبان فارسي، عربي و ديگر زبان هاي خارجي آشنايي داشتند. اهالي بومي خرمشهر به بافت حصير، سبد خرما و عبا مشغول هستند. حصير، سبد بادبزن دستي و نظاير آن را از برگ درخت خرما و عبا را از پشم بز مي بافند. از محوطه‌هاي تاريخي منطقه‌مي‌توان‌به بندرسرق‌كه مركز صادرات شيشه و مصنوعات سفالي و دستي است، اشاره كرد. شهرك ولي عصر،ساختمان هلال احمر، مسجد ولي عصر، كاخ فيليه و مسجد جامع خرمشهر از ديگر آثارديدني شهرستان خرم شهر به شمار مي‌آيند.
شهرستان خرمشهر با مساحتي حدود 4552 كيلومتر مربع در انتهاي جنوب باختري استان خوزستان، درمحل پيوستن رود كارون و اروند رود واقع شده است. اين شهرستان از شمال به اهواز، ازخاور به شادگان، از جنوب به آبادان و از باختر به كشور عراق محدود است. بلندي خرمشهر از سطح دريا 3متر و آب و هواي اين شهرستان به علت نزديك بودن به عربستان وعراق تحت تاثير بادهاي گرم و خشكي است كه از اين سو مي وزند. رطوبت نسبي موجود دراين ناحيه به علت نزديكي به اروند رود و خليج فارس در تمام فصل ها بالا است. ازخرمشهر به شهرهاي اهواز و آبادان راه آسفالته وجود داشته و فاصله هوايي آن تاتهران 660 كيلومتر مربع است. انتهاي راه آهن سرتاسري ايران، محور تهران – خرمشهربه درازاي 1070 كيلومتر، به خرمشهر منتهي مي‌شود.
وجه تسميه و پيشينه تاريخي :
در محل پيوستن رود كارون و اروند رود در حدود خرمشهر كنوني،شهر كهن تري به نام «بيان» وجود داشته كه تا سده 4 هـ. ق نيز آثاري از آن بر جايبوده است. اين شهر پيش از اسلام «بارما» نام داشت و به قول مورخان در زمان خلافتعمربن خطاب تبديل به «بيان» شده است. شايد واژه «بيان» معرب «پيان» باشد كه در زبانخوزي به معني مردان است. پس از ويراني شهر پيان در نزديكي ويرانه هاي آن يعني درجايي كه با جدا شدن كانال عضدي از بهمن شير، گونه شمال خاوري جزيره آبادان پديدآمده است و اكنون نيز به نام محرزي معروف بوده و جزو حومه خرمشهر است، شهري كوچكبه نام محرزه (مهرزه يا محرزي) نباشد كه پس از شهر بيان، ساليان دراز بندرگاه كشتيهاي بازرگاني و پايگاه داد و ستد و مبادله كالا بود. خرمشهر از ديدگاه تاريخنگاران بازمانده شهر بيان و محرزه يا محرزي و آخرين مولود پيوست گاه كارون و اروندرود است. عيلاميان در محلي كه كارون به خليج فارس مي ريخت شهري به نام «ناژيتو» بناكرده بودند تا دروازه كارون را پاسداري كنند. پس از آن هخامنشيان در سرچشمه رودكارون، آبادي ديگري به نام «آگينس» بنياد نهادند. پس از ناژيتو و آگينس نوبتپاسداري اين دروازه مهم كه با گذشت زمان تا جاي خرمشهر كنوني پيش آمده بود به شهربيان و محرزي رسيده و روزگار شهرهاي ناژيتو، آگينس و محرزي يكي پس از ديگري پايانيافت و چنان كه گفته شد سرزمين بارما بعدها نام هاي محرزي، محمري به خود گرفت وسرانجام نيز عروس كنوني شهرهاي خوزستان، خرمشهر جايگزين آن ها شد. اين شهرستان كهدر گذشته به نام بندر محمره معروف بود از 2 قرن پيش، دليل اهميت سوق الجيشي فوقالعاده مورد توجه استعمارگران قرار گرفت و تا كنون چندين بار به اشغال قواي خارجيدر آمده است. امپراطور عثماني در سال 1883 ميلادي، انگليسي ها در سال 1875 ميلادي وارتش متجاوز عراق در سال 1980 خرمشهر را اشغال كرده اند. سرنوشت تاريخي خرمشهر كهپر از فراز و نشيب است، به تنهايي گوياي اهميت اين سرزمين به لحاظ موقعيت جغرافياييو استراتژيكي است.
” طبيعت در شهرستان خرمشهر “رود خانه اروند رود خرمشهر و آبادان:
رودخانه اروند رود درشهرستان هاي خرمشهر و آبادان جاري است و يكي از رودخانه هاي مرزي ايران و عراق است. درازاي بخش مرزي رودخانه 84 كيلومتر است. اروند رود كه به شط العرب نيز گفته مي شود، از تلاقي رودخانه هاي دجله و فرات در نقطه اي به نام قرنه، در 110 كيلومتري شمال باختري آبادان تشكيل مي يابد و رو به سوي جنوب خاوري از كنار شهر بصره مي گذردو سپس به داخل عراق وارد مي شود. سپس شهرستان هاي خرمشهر و آبادان را طي مي كند ودر 8 كيلومتري جنوب اروند كنار به خليج فارس مي ريزد. در شهر خرمشهر با شاخه باختري رود كارون مخلوط مي شود. شهرستان خرمشهر به طور كلي دشت و شوره زار است وارتفاع مهمي ندارد فقط در جنوب خاوري آن كوه ميشان به ارتفاع 250 متر ديده مي شود.
کشاورزي و دامداري:
عمده ترين محصول كشاورزي اين شهرستان خرما و مركبات است. كمربندي از درختان نخل به پهناي 400 متر شهر خرمشهر را از ساير قسمت هاي استان جدا ميسازد. دامداري در منطقه رواج داشته و انواع محصولات حيواني از قبيل لبنيات، پوست،پشم از فرآورده هاي اين بخش است.
بهمن اردشير يکی از ده شهری است که اردشير در خوزستان و بين النهرين ساخته است.
(بهمن‌شير) كه گويا امروز سرزمين خرمشهر و آبادان را در بر مي گيرد ورودي بنام بهمن شير از ميان آن مي گذرد. تحقيقات معروف ديولافوآدمورگان عمر تمدن درخوزستان را به عصر عيلامي‌ها مربوط مي داند. خرمشهر در 120 كيلومتري جنوب باختري شهرستان اهواز و14 كيلومتري شمال باختري آبادان قرار دارد. در دوره ساساني شهري بين خرمشهر و آبادان كنوني به نام بندگبان (جبان) وجود داشته است. تا پيش از جنگت حميلي، خرمشهر به دليل موقعيت جغرافيايي و بازرگاني و ارتباط با درياي آزاد ثروت عظيمي را در خود جاي داده بود. وجود تجارت‌خانه‌هاي بزرگ و نمايندگي شركت هاي بزرگ كشتي‌راني، به‌خرمشهر چهره يك بندر بين المللي بخشيده بود و ساكنانش به زبان فارسي، عربي و ديگر زبان هاي خارجي آشنايي داشتند. اهالي بومي خرمشهر به بافت حصير، سبد خرما و عبا مشغول هستند. حصير، سبد بادبزن دستي و نظاير آن را از برگ درخت خرما و عبا را از پشم بز مي بافند. از محوطه‌هاي تاريخي منطقه‌مي‌توان‌به بندرسرق‌كه مركز صادرات شيشه و مصنوعات سفالي و دستي است، اشاره كرد. شهرك ولي عصر،ساختمان هلال احمر، مسجد ولي عصر، كاخ فيليه و مسجد جامع خرمشهر از ديگر آثارديدني شهرستان خرم شهر به شمار مي‌آيند.
زرشك
قابلمه ي ماست
